Đền ở Bắc Hà, được truyền tai linh thiêng. Nơi đây thờ thánh Vũ Văn Mật (người thế kỷ 15) đền được xây dựng khoảng cuối thế kỷ 19, được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Tranh thủ mấy ngày Tết, tôi có chuyến đi chơi xa, vừa du xuân, vừa để thực chứng tín ngưỡng tâm linh.
Đền xây trên địa thế lưng dựa vào núi, mặt hướng ra núi Ba Mẹ Con. Tòa đại bái được làm bằng gỗ tốt, hai đầu đốc được xây bằng gạch to bản, phía ngoài đầu đốc đắp nổi hình mặt rồng, mang dáng dấp rồng thời Nguyễn. Phía trên mái đắp hình lưỡng long chầu nguyệt, biểu hiện cho đức tin của cư dân nông nghiệp, với mong cầu về mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt. Kế tiếp tòa đại bái là hậu cung, được chia làm hai phần: Bên ngoài là nơi thờ chính, hai bên thờ Đức thánh Trần; bên trong cung cấm đặt một khám gỗ – nơi ngự của Tam tòa quốc mẫu, và tượng đồng của Gia Quốc công Vũ Văn Mật cùng dòng họ Vũ. Ngoài ra, trên ban thờ còn đặt hòm đựng sắc phong thời nhà Nguyễn được sơn son thếp vàng.
Về tín ngưỡng, nơi đây sử dụng hệ quẻ Trần triều, là 100 thẻ được đánh số. Theo tục, cứ đầu năm, người dân đến lễ bái sẽ xin rút 1 thẻ, rồi theo đó tra xem công việc sắp tới thế nào. Trăm quẻ Trần triều là 1 hệ thống dự trắc của người Việt cổ, có 100 quẻ, không có biến, nên không có nhiều dữ kiện để phát triển từng đề mục như các hệ thống dự trắc của người Trung Quốc cổ; nên có thể coi xin quẻ Trần là phần tổng luận ngắn gọn.
Đền ở Bắc Hà có một điện thờ Phật. Ở ngôi chí tôn, nên gian thờ Phật ở trên cùng. Tôi khá thích không gian này, không quá cầu kỳ, không quá rộng, không nhiều người nán lại, nên rất yên tĩnh. Tôi đã có 1 khoảng thời gian khá lâu để quán chiếu tại đây, trì chú vài bức tranh Phật cho mấy người quen.
Ở đây tôi tình cờ gặp 1 bác gái người Thái Bình, cưới chồng lên đây ở đã 40 năm. Bây giờ bác sống 1 mình, con cái đi làm xa hết cả. Ở nhà buồn nên hay đến đền làm công quả. “Các thầy ở đây biết tôi hết đấy chú ạ”
Tôi kịp tặng bác bức tranh nhỏ, vì ở nhà mới chỉ mua được tranh Quán Âm, chưa có tranh Phật. Bác không có tiền, nhưng lì xì cho tôi hẳn 2 tờ 5 nghìn, thật là một người phúc hậu.
Bắc Hà là thị trấn nhỏ, do không nằm trên điểm nối giữa các thành phố lớn, nên đường vào là đường tỉnh lộ, không có nhiều sản vật như các thị trấn khác, Bắc Hà còn tương đối hoang sơ, phù hợp cho chuyến đi ngắn ngày kết hợp du lịch tâm linh.
DuAn, Hà nội 19/02/24
